Jalaran “muksa” iku tegese bisa mbalekake barang-barang silihan saka Gusti, utawa yen wong Islam ngarani marang Allah SWT. e. Adoh saka kutha Adoh saka punjering warta Sandhingku gumuk watu,kayu-kayu waru Kiwa tengenku alas gung umyek. Ing salawas-lawase waspada lan eling. Sifat lan tumindake uga ora padha, nanging tujuane urip iku kudhu padha yaiku nggoleki anugrahe sing Maha Kuwaos. Tandha andhegan. id Antologi Geguritan, Esai, Cerkak Bulan Bahasa dan Sastra 217 ff. · Sembah Rasa iku dirasakake lamun awake dhewe wis ora mangu-mangu maneh marang kekuwasaane Gusti kang Akarya Jagad. Ora perduli bagus apa elek, ora perduli pinter apa bodho, Kabeh sami mawon. 2. Supaya ora sembrana/parikena, sembrana ing batine lan. DISUSUN OLEH : Aditya Ikhsan Wicaksono ( X-6 / 02 ) Diar Reza Destianto ( X-6 / 13 ) Istita’a Alya Arifah ( X-6 / 18 ) Siti Annisa Musdalifah ( X-6 / 33) TAHUN AJARAN 2022/2023 SEKOLAH MENENGAH ATAS NEGERI 5 SURABAYA Jl. 2. Kasebar ing sekabihane ndonya. Urip slamet ing donya. WASPADA. D. Kinanthi iku saemper karo tembung kanthi, kekanthen, gandheng. Multiple-choice. Hina dan celakanya manusia bukan tanpa sebab. Lingkungan Resik, Uripe sehat. 80 Kirtya Basa IX a. a. 1. Panutup 9. lumrahe kanggo menehi pitutur lan crita kang nelakake rasa tresna asih. Kita harus selalu waspada tentang duniawi supaya iman. eling marang pratandhaning alam 3. Aja tumindak kang sakepenake dhewe amarga urip iku akeh pacobane, mula sing ngati-ati. Jas bukak iket blangkon, sama jugak sami mawon. e. 80 Kirtya Basa IX a. Masarakat Jawa iku ora bisa uwal saka budaya lan kesenian. Sakabehane kui kudu kok singkirno ben eling lan waspada. c. Waspada lan tansah eling marang pengothak-athiking utek logikamu. Dedalane guna lawan sekti, (Jalannya orang berilmu) ana catur mungkur. 2. Durma. sepuluh Wangsulan: Cacahe pupuh ing Serat Wedhatama ana lima, yaiku: Pangkur, Sinom, Pucung, Gambuh, lan Kinanthi. Multiple-choice. Ing basa Jawa anyar tegese yaiku dudu tegese kang baku, utawa silihan tumrape tetembungan (Poerwadarminta, 115). Scribd adalah situs bacaan dan penerbitan sosial terbesar di dunia. GLADHEN Dene panentu gesang, ing salawas-lawase waspada lan eling, elinga marang tandha sing ana ing alam, Kang kekuatan asal, supaya uwal saka sengsara. Nalika lagi nglakoni laku maca, paling ora ana rong perkara sing isa dipethik. 1 pt. wayange mau, kang bisa urip saka kaprigelane dhalang c. PUPUH KINANTHI. Nyuwun donga pangestu marang para rawuh/tamu supaya apa kang dadi gegayuhane bisa kaleksanan iku kalebu ing perangan. B eras iku bahan panganan sing ora becik yen dinggo dolanan, amarga nek nggo dolanan beras iku bisa semrawut lan kotor. Nyuwun donga pangestu marang para rawuh/tamu supaya apa kang dadi gegayuhane bisa kaleksanan iku kalebu ing perangan. Pembimbing Yusro Edy Nugroho S. Adhedhasar tembang Kinanthi, paugeran tembang kasebut yaiku. Tlatah Jawa iku ora bisa uwal saka upacara sakral adat Jawa. 1. Astrid Wangsagirindra Pudjastawa. Bab X. Bunyi, yaiku nemtokake tembung-tembung kang digunakake bisa narik kawigaten, mula kudu duwe nilai sastra nanging komunikatif. Jalaran “muksa” iku tegese bisa mbalekake barang-barang silihan saka Gusti, utawa yen wong Islam ngarani marang Allah SWT. Yeku pangreksaning urip. Tumrap wong lumuh lan keset iku prasasat wisa, pangan kang ora bisa ajur iku kena diarani wisa, jalaran mung bakal nuwuhake lelara. selamanya waspada dan ingat, 2. PARAFRASE TEMBANG mangka sing bisa ngancani urip yaiku kudu tansag waspada lan eling eling pertanda alam dadi kamulyane urip supaya adoh. Budi iku tukang eling marang kasunyatan. Lingkungan resik urip sehat duweni teges lingkungan sing adoh saka kondisi kang nyebabake lelara. Isine : Wong urip ing alam donya iku kudu manembah lan nyuwun pitulung marang Allah pindhone Rasullullah, supaya bisa slamet ing donya lan akhirat. Akeh kancane. Piwulang Ratu. Sakjane manungsa iku kaya dikei amanat saka Gusti Allah supaya bisa dadi manungsa sing sak apike, nduweni ilmu sing dhuwur, lan iman sing kuat. 2. Amanat mau diresepi ing ati didadiake semangat supaya kita dadi manungsa sing sak apik apike. Kanggo menehi pepenget, nyritakake rasa kagol, mangkel. Dene tembung waspada iku saka tembung awas lan pada. 1. Tegese saka lingkungan resik urip sehat yaiku urip lingkungan sing kita panggone nduweni kesan becik kanggo. bocahragildewe Sejatning Urip Mengungso kuwi kudu eling lan waspada, supaya ora keblusuk amerga nguyak nguyak banda dunyo. Mempertajam perasaan / kepekaan perasaan agar menyingkirkan hawa nafsu supaya menjadi manusia yang berbudi luhur dengan cara bersemedi / bersepi-sepi dari keramaian agar mendapat ketenangan hati dan jiwa. Kata Bijak Pepatah Jawa Bagian 2. Manungsa urip iku kudu tansah eling lawan waspada; Tegese eling iku mangerteni sangkan paraning dumadi. Wong kang uripe waspada lan ati-ati bakal adoh saka sambekala. * Sembah rasa iku bisa dirasakake lamun awake dhewe wis ora mangu-mangu maneh marang kekuwasane Gusti kang Akarya. Kompetensi Dasar : 3. Kabeh padha njupuk bagian, ora ana kang keri. Tatakrama iku bisa ngedohake rerasanane uwong. Mangka kanthining tumuwuh, Salami mung awas eling, Eling lukitaning alam, Dadi wiryaning dumadi, Supadi nir ing sangsaya, Arsip Pos. Bait ke-83, Pupuh Kinanthi, Serat Wedatama karya KGPAA Sri Mangkunegara IV: Mangka kanthining tumuwuh, Salami mung awas eling. Tembang iki nduweni watak seru lan sereng banget. wujud sembah raga cipta jiwa rasa. d. Manungsa kudu tansah eling lan waspada marang kahanan alam donya supaya bisa uwal/luput saka kasangsaran. Lingkungan ing sakiwatengen kita kudu dijaga lan dilestarekake supaya katon asri. Panutup. Wose sawijining pitutur, wong urip kudu ngerti ukum supaya adoh saka tumindak ala. . Tradisi grebeg, suran, sadranan, apitan wis owah saka tujuwan nyawijekake ‘prana urip’ lan mung dadi tradisi adat kang ‘kering tanpa makna’. 1. 17 halaman. Mengkono ngreksane urip. swasana kang ngrembaka sajrone carita wayang; b. salam pambuka b. kasusun sekang sangang gatra utawa sangang larik. Sembah Rasa iku dirasakake lamun awake dhewe wis ora mangu-mangu maneh marang kekuwasaane Gusti kang Akarya Jagad. Wangsulan: Pitutur luhur saka tembang kasebut yaiku w ong kang uripe waspada lan ati-ati bakal adoh saka. 25. Amenangi zaman edan, ewuhaya ing pambudi, melu edan nora tahan, yen tan melu anglakoni, boya keduman melik,. Bab iki bisa kaleksanan lamun ngulinakake tansah sokur mring Gusti kanthi njaga raga, rasa, lan batin supaya adoh saka batin culika lan nistha. Ing ngisor iki kalebu anggitane R. Pitutur lan pesen apa kang bisa kapethik saka cerkak iku? KirtyaBasaVIII 31 WULANGAN 2 BUDAYA Kompetensi Dasar Indikator 1. Tuntunan iku ora mung kanggo sinau supaya bisa mlaku, anamung uga tuntunan kanggo mangerteni norma lan adat kang ana ing masyarakat. Nilai etik d. ac. Wose sawijining pitutur, wong urip kudu ngerti ukum supaya adoh saka tumindak ala. e. dongeng. Dadi serat wedhatama yaiku ngelmu babagan kabecikan. Ing Kraton Soerakarta Hadiningrat (menjadi raja dari th 1788- th1820). Ana dene sing kita jejuluki asma Allah kuwi ENENG ngebaki alam semesta. Mungguhe bebrayan Jawa, pituduhe urip iku kaperang dadi 6 prakara yaiku : 1. S. a. C. Tuntunan iku ora mung kanggo sinau supaya bisa mlaku, anamung uga tuntunan kanggo mangerteni norma lan adat kang ana ing masyarakat. Mula saka iku sebaren rasa krentegmu kanthi sih katresnan surgawi pinangkane saka Gusti. Luwih becik ngungkurake kadonyan, ngalap kasuwargan” (Apriyantono, 2014: 22). Kanjeng sunan kali jaga. 5. Desain werna ,pamilihe warna kang pas gawe pariwara iku dadi nyenengke (kontras ). Mula pamaca 23. Kagawa saka owahing jaman, papan sarta kahanan ing upacara siji lan sijine, ayahane pranatacara kerep tambah rowa utawa akeh, umpamane kadhangkala ngaturake wara-wara, uga kerep kajaluk supaya nyandra, mriksa kang lagi padha nyambut gawe utamane anggone nyambut gawe para panitia ing upacara iku mau. Katrampilan iku digunakake kanggo nyambut gawe, dene tumindak becik iku perlu supaya uripe bisa slamet. 6. MAKNANE TEMBANG GAMBUH Gambuh iku saka tembung jumbuh / sarujuk kang ateges yèn wis jumbuh / sarujuk banjur digathukaké antarane priya lan wanita sing pada dhuwèni rasa tresna wau, ing pangangkah supaya bisa urip bebrayan lan isa njumbuhake kabutuhan lair lan batin, kulawarga, masyaratkat,pribadi, lan Gusti Allah. Dene kamardikaning batin iku dicakake sarana nyingkiri hawa napsu, adoh saka asor lan nisthaning pambudi, sepi ing rasa melik lan. Piwulang bakal bisa nandhes ing pamikirane wong kang diwulang yen piwulang iku bisa dirungokake kanthi swar. Serat wedhatama ini adalah salah satu serat karangan KGPH Mangkunegara IV, berasal dari dua kata wedha yang berarti ajaran dan tama yang berarti utama, serat ini berisi tentang ajaran-ajaran kebaikan, budi pekerti dan akhlak yang hingga sampai sekarang masih dapat diterapkan. Sakdurunge kagungan lan wanuh karo aksara, manungsa ing saindhenging jagad iki padha migunake tutuk/cangkem kanggo ngandharake karep, rasa, utawa pikirane. Katrampilan iku digunakake kanggo nyambut gawe, dene tumindak becik iku perlu supaya uripe bisa slamet. Manungso kang kasil mawas diri utawa ati-ati anggone nglakoni urip ana ing alam ndonya bakal tentrem ana ing donya. Siraman c. Uga ana prabedane mungguh wateke. 3. Tembang mijil ingkang ngripta. Wulangan 1. Gladhen :Ngelmu Urip Anane tak wenehi irah-irahan ‘ngelmu urip’ amarga ‘ngelmu Jawa’ iku pancadane babagan nglakoni urip tumraping manungsa ana ing ngalam donya. Fokus utamane tumuju nglakoni urip sing bener, becik lan pener murih bisa ‘titis ing pati’. Mula tumrape piyayi kang mirengake tembang macapat iku ora mung prigel nyemak lan tundhone isa nembangake, nanging luwih saka iku duwe ancas. Amarga uwuh iku. Gladhen :Ngelmu Urip #1 Anane tak wenehi irah-irahan ‘ngelmu urip’ amarga ‘ngelmu Jawa’ iku pancadane babagan nglakoni urip tumraping manungsa ana ing ngalam donya. Piwulangan sing kudu ditiru. ” 98 KRAKITHA KALAH WEGIG f Panji mesem, nyelehke udude banjur omong, “Aku mono wonge los dhol. Wujude wacan narasi bisa dideleng saka perangan wewangunan utawa struktur sing bisa mangun wacan lan perangan basa kang dumadi saka panganggone tembung, lan ukara. Tamat HIS Surabaya (1926-1933) nglajengaken sekolah dhateng HBS (1933-1938) ngantos tamat kanthi predikat Leise Schrift Onderwijs. 1. --- 33 ---. iku mau minangka penjelmaan Rahwana. Sasmitane: pungkur, kur, kepungkur. 2. 10. 1. b. Ini juga adalah bagian dari sirathal mustaqim ingatase urip ning donya. eling lan waspada marang wong ala/jahat c. Kósókbaliné yèn wóng bêcík kang kuwasa, kang bêcík iku kang ditindakaké. Gambuh punika ateges jumbuhaken (nggambuhi ateges nglarasaken) tegesipun ing gesang b‡ebrayan kita kedah jumbuhaken ing kahanan, lan kawontenan ugi empan papan kalawau. Samono iku bebasan, padu-padune kepingin, enggih mekoten. Makna saka perangan-perangan iki kaya ing andharan ngisor iki. Dene wespada iku tegese, Weruh apa kang dadi ngalangi urip, Serta kekuasaan kang Maha Esa, Kang nduweni rina wengi, Ora bisa dikabulna, Bakal mbukak alame ndonya. Tembung tatakrama iku kedadeyan saka tembung tata kang tegese becik pangetrape, lan krama ateges pratingkah utawa patrap. Dene ancase tedhak siten, atur puji sukur marang gusti Allah, dene wis paring kekuatan sarta keslametan nganti bisa ngidak bumi lan saged urip mandiri. Gegolonganira. (terjemahan; Saloka (Jawa) yaitu kata-kata (dalam bahasan Jawa) yang tetap dalam penggunaannya dan memiliki makna pengandaian, dimana yang. Pepatah Jawa atau paribasan Jawa telah semenjak lama diwariskan turun temurun dari para leluhur. Eling kang dimaksud yaiku eling marang pituduh utawa tuladha saka mobah mosiking alam (perubahan ataupun kondisi alam). f2. " (Hidup itu terus berjalan,bersamaan dengan waktu,yang bisa membawa tingkah lakumu biar baik. 51 - 100. Rasa iku. Eling lan waspada kudu diduweni manungsa supaya bisa uwal saka kasangsaran lan ora kurang banda donya. 42. Pilihen salah siji wangsulan a,b,c,d, utawa e kang koanggep paling bener ! 1. 3. e. S. Wong kang bisa meneng iku arang kataman ing piduwung, nanging wong kang sugih rembug kerep keplesèd. Eling lukitaning alam, 5. Teks iki ditulis déning Kanjeng Gusti Pangéran Adipati Arya (KGPAA) Mangkunagara IV kang lair kanthi asma Radèn Mas Sudira ing dina Senin Paing, tanggal 8 Sapar, taun Jimakir, windu Sancaya, taun Jawa 1738, utawa taun Masehi 3 Maret 1811. B. Geguritan Bahasa Jawa Tema Bencana Alam. Undaking pawarta, sudaning kiriman = Biasané pawarta iku béda karo kanyatakane. crita cekak SINDHEN MANGKELING mangkel, ora kaya wong lagi pegel. Tansah eling marang tangga teparoB. Lingkungan kang resik ndadekake manungsa urip sehat lan adoh saka lelara. PARAFRASE TEMBANG mangka sing bisa ngancani urip yaiku kudu tansag waspada lan eling eling pertanda alam dadi kamulyane urip supaya adoh saka sengsara iku cara ngreksa urip ARTI DALAM BAHASA INDONESIA. 3. Gawe yakine wong kang maca e. Upacara temanten Jawa iku duweni rantaman upacara lan tata cara sing wis pakem. Trima lilah ambeh sadu. kacar-kucur e. Tradisi grebeg, suran, sadranan, apitan wis owah saka tujuwan nyawijekake ‘prana urip’ lan mung dadi tradisi adat kang ‘kering tanpa makna’. 2 Menulis sinopsis teks cerita teks Mahabharata (Bima Bungkus) dan menyajikannya d. Apa kang diarani sinopsis iku? Wangsulan: BAHASA JAWA 1 30 ULANGAN HARIAN 1 1. kasusun sekang wolung gatra utawa wolung larik. Jawaban: C . Ancas eksposisi ikukudu tanpa rasa subjektif lan emosional. dhandhanggula.